AZUCRE

No  Club de Lectura de Adultos vimos de ler Azucre, unha historia maxistralmente construída por Bibiana Candia. As voces de "O Rañeta", de Orestes ou de "O Comido" chegaron ata nós para facernos vivir o seu horror cargado de tenrura, a súa inocencia descoñecedora da crueldade, percorrendo descalzos camiños de lama.

 

 

 

 

Azucre é unha  unha historia colectiva que nunca fora contada, pero tamén é a nosa historia de amor con eles. Por iso quixemos calzalos e darlles un colo, porque desde o comezo foron nosos. Coma as camelias  en febreiro ou  os solpores adozados da nosa biblio un día calquera nunha sesión do club. 

 

 

 

VISITA DE EMMA PEDREIRA

 EMMA, CONNOSCO

 Foi o frío de   As fauces feroces  quen trouxo a Emma Pedreira ao Papalibros de Adultos     onte pola tarde.  Pero deixounos quentiño o corazón. Deixounos a súa frescura, que nada tiña que ver coa xeada de  fóra. 

         Coma un anaco de queixo brando ou un melindre,  Emma traía ao lombo    un sarillo de contos  fresquiños, listos para ensarillarnos a nós...

 

    

  ...ou a calquera.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

VISITA Á RESIDENCIA DA 3ª IDADE

 

 COS MAIORES

 Tras a lectura de Arrugas , de PACO ROCA  e  para  rematar o trimestre, o alumnado de 2ª ciclo de ESO  fixo unha visita á residencia de maiores  da vila . Da man de  Ana Parga , a súa directora, puidemos coñecer as súas  instalacións e servizos  e achegarnos  á  vida diaria  dos residentes.

O club de prensa  representado esta vez por Nerea Novo e Lúa Varela realizou unha entrevista moi completa, tanto a Ana coma a algunha residentes e achegounos estas fotografías da visita.

 

 

 

 

 

PAPALIBROS 2022-2023

 

Arranca o Papalibros para o alumnado con Chamádeme Simbad, de Francisco Castro (Club Benxamín) e Arrugas, de Paco Roca ( Club Xuvenil), dúas obras que  abordan o mesmo tema: o alzheimer. Porque no mar do esquecemento hai mariños que navegan en  barquiñas de papel  que despois  poden  poñer de monteira. Coma se fose o mundo.

Por iso ninguén  naufraga no olvido  mentres haxa alguén  que nos recorde. Así comezou o noso alumnado esta lectura, adozando un recreo cunha   lambetada  arredor dun faro azul. Case coma no mar.

DESPEDIDA DO CLUB DE LECTURA PAPALIBROS

Despois de 29 anos no IES de Melide e 12 como coordinadora do Club de lectura Papalibros, chegou o (temido) momento do adeus. Por primeira vez en todo este tempo vou usar este blog, que é case máis un 

diario de profesora, para facer algo pouco habitual, unha despedida moi persoal, que talvez sexa a última entrada deste blog.

Dende que souben, no mes de marzo, que obtivera praza en Compostela no Concurso de traslados; comecei a facer unha conta atrás silenciosa porque non quería prolongar o proceso de despedida. Neste último mes, xa non  puiden ocultar nin disimular a miña marcha.

Estes días estánseme a facer moi difíciles porque me custa asumir que vou deixar un lugar é unhas xentes coas que teño un vínculo emocional tan forte. Teño medo, pánico, de non adaptarme ao meu novo centro, de estar buscando nos meus novos alumnos e compañeiros a miña xente de Melide de toda a vida, de non parar de comparar ou de ter sempre na cabeza frases que empecen "En Melide..."

Estes días son tamén difíciles porque remato as miñas xornadas laborais esgotada emocionalmente por todas as mostras de cariño que estou a recibir. Realmente este cariño percibino sempre, tiven a sorte de querer e sentirme querida por moitos alumnos e alumnas e compañeiros.

Pero de todas as despedidas, as máis especiais son as das persoas coas que compartín club de lectura. Descubro os fíos sutís que nos conectan e a rede que teceron as lecturas que compartimos. Nas nosas xuntanzas falamos de libros, pero sobre todo falamos da vida, que é onde nos leva sempre a literatura. Compartimos infinidade de emocións e sensacións nas nosas xuntanzas e sobre todo, aprendimos moito uns dos outros.

Roubándolle palabras ao poeta, o Club de lectura Papalibros foi para min un marabilloso emporio fenicio no que adquirín fermosas mercancias, nácares e corais, ámbares e ébanos e perfumes deliciosos de todo tipo. Os papalibros agasalláronme abrazos diarios, como os de Xosé Lois, que ademais regaloume un libro diminuto. O meu querido equipo de axudantes, Jorge, Lúa, Eva, Pablo, Xosé Lois e Javier regalároneme o seu tempo, a súa compaña, a súa axuda desinteresada e quitáronme traballo de enriba. Tremérone as pernas cando, ao rematar o recreo do martes, fundímonos todos nun abrazo. Lúa fíxome un debuxo precioso dunha lectora baixo unha árbore enorme, á parte de agasallarme todos os días coa súa mirada.

Podería escribir un post á parte para falar do Club de Adultos. Nunca considerei este club como parte do meu traballo, senón como ocio compartido con iguais, con xente á que me unían moitas afinidades e amistade en moitos casos. Era o club máis numeroso e en moitos momentos rondou as vinte persoas: Ermitas, Maruxa, Isa Villarabide, Isa Gayoso, Gloria, Trini, Luísa, Mari Villarabide, Mercedes, Sonia, Piru, Suso, Mariluz, Pino, Susana Castro, Mari Pardo, Carmen Cardo, Marta, Lola que xa non está con nós... Este último mércores, día habitual das nosas reunións, asistiron case todas/os non só para falar dun libro  marabilloso, Virtudes (e misterios) co seu autor, Xesús Fraga, senón tamén para despedir o noso club como corresponde. Ademais de agasallarme coa súa presenza, que fai que cada xuntanza sexa unha festa, regaláronme un cofre do tesouro cheo de palabras marabillosas... verba volant, scripta manent.

Todos os clubs de lectura, pero en especial o de adultos, fixéronme medrar como persoa e, volvendo ao meu poeta, prosigo a miña viaxe a Ítaca rica con canto gañei no camiño. 

DESPEDIDA DO CLUB DE ADULTOS CON XESÚS FRAGA

 Onte tivemos a nosa última sesión de Papalibros adultas con Xesús Fraga, arredor do seu libro Virtudes (e misterios). Por ser unha ocasión especial, celebramos esta sesión no restaurante Recuncho do Convento, no centro histórico de Melide, en lugar da nosa biblioteca Xaquín Yebra. e xuntámonos Papalibros de anos atrás e máis xentes de Melide, como o noso poeta Antom Laia, mestre de Xesús en Betanzos.

Virtudes (e misterios), libro multipremiado e un dos máis lidos en galego no que vai de ano, cóntanos, sen elementos de ficción, a historia dunha familia marcada pola emigración. Unha historia de xente humilde que loita por sobrevivir e vivir con dignidade, na que as protagonistas son mulleres afoutas: Virtudes, a avoa, a matricarca que ocupa o centro da portada e do libro, que marcha a Londres e se converte na provedora da familia; a bisavoa Elena, que queda na retagarda coidando as netas; Isabel, a nai, que xunto con súa nai asume o papel de cabeza de familia e, cando é necesario, reúnese xon ela en Londres. Unha historia de homes ausentes, pero tamén de homes bos que aprenden roles diferentes aos que lles ensinaron. 

Xesús falounos do proceso creativo do libro e da súa estrutura. Comeza presentándonos a súa avoa, xa afianzada en Londres, e a si mesmo como adolescente que pasa os veráns con ela. Paseniñamente vai desenvolvendo o nobelo e retrocedemos no tempo a unha Galicia, un Betanzos de postguerra e miseria que obriga ás súas xentes a buscar recursos fóra. A memoria familiar deste relato ten o poder de evocar as propias historias que todos temos de emigración, empatizamos cos personaxes porque vemos neles a membros das nosas propias familias.

Virtudes (e misterios) aborda algo case intrínseco á nosa cultura como é a emigración. É un relato necesario porque dá voz a unha xeración que coa súa capacidade de sacrificio abriu camiños e procurou o progreso e benestar dos que viñemos detrás. É un relato que case ten un cariz épico, porque converte en heroínas a mulleres que non reunían os perfís que ata agora considerabamos "novelables" e que consolida o potencial litetario das vivencias íntimas e da memoria familiar.

VISITAMOS A LIBRARÍA COUCEIRO EN COMPOSTELA

 Onte, xoves 16, aproveitamos unha viaxe a Compostela para visitar a libraría Couceiro, un establecemento emblemático de Santiago onde descubrimos, que ademais dunha boa colección de libros en galego, hai unha sala para presentacións de libros e un taller de encadernación de libros antigos.

Cando chegamos a praza de Cervantes, aproveitamos a exposición que tiñan de libros de ocasión, para aprovisionarnos de libros a bo prezo, polo xeral edicións antigas. Ao entrar na libraría, Pablo, libreiro habitual, convidounos a subir ao último andar, onde María explicounos o laborioso proceso de encadernación de libros antigos. Un fermoso traballo cento por cento artesanal. 

Fixemos tamén unha fotografía coa magnífica colección de libros antigos, algúns deles restaurados por María.

Ao baixar, Pablo contounos anécdotas da praza de Cervantes, como nela tiveron lugar execucións da Inquisición, que edificios había antigamente ou como era o lugar onde se facían os pregóns e de aí o nome de Preguntoiro dunha das rúas que baixa. Un visita que, sen dúbida repetiremos.

DESPEDIMOS O CLUB DE LECTURA PINTANDO

 

Hoxe tivemos a despedida de Club de Lectura de Benxamíns e Xuvenís e Club de Ciencias cun xantar compartido a mediodía, como sempre, e cunha invitada moi especial, Nanda Cabaleiro, que foi profesora de debuxo no ciclo de madeira do IES de Melide.

Nanda é unha apaixoada do debuxo e comezou o obradoiro contándonos como comezou a debuxar e todas as cousas boas que o debuxo aporta á súa vida. Forma parte do colectivo Compostela Ilustrada, debuxou xardíns de Compostela xunto con outras tres ilustradoras, creando o libro Natureza no km 0. Ilustrou tamén o libro 7 herbas máxicas, de Rosalía Bermúdez.

Falounos tamén das prantas do seu último libro e das súas propiedades e pasamos xa a acción. Cunhas instrucións básicas, puxémonos a debuxar primeiro a lapis, logo a rotulador e finalmente a acuarela. Nestas dúas horas debuxamos varias plantiñas como romeu ou o ourego.

Finalmente fixémonos fotografías cos nosos debuxos e despedimos o Club de lectura ata o curso que vén.

EN TERRA RARA, CON XOSÉ DE CEA

O pasado mércores, 4 de maio, tivemos a sorte de ter con nós a Xosé de Cea para comentar a súa última publicación, En terra rara, lectura dos Clubs de benxamíns e xuvenil nestes últimos meses.

O seu argumento resultounos xa atractivo de entrada: Xo, unha moza gandeira de 17 anos, declárase en folga de fame para defender a casa e as terras da súa familia dun proxecto co que unha compaٌñía canadense pretende extraer terras raras, un grupo de minerais moi cotizados polo seu amplo uso en novas tecnoloxías e na mal chamada transicción  verde. A través dos vídeos que colga en Instagram coñeceremos o seu mundo, vemos a súa evolución, e vemos a súa loita contra un Goliat que non só é a compañía mineira, senón os medios, os políticos e ata os seus propios veciños.

Xosé comentounos a xénese do libro, como se lle ocorrera a idea a partir dunha proposta para un guión cinematográfico. Explicounos a imaxe da portada, un debuxo de P. Panduriño a partir dunha fotografía de Asunción das Encrobas, muller que xunto coas súas veciñas se enfrontou á garda civil cando Fenosa quixo construír nas súas terras un encoro en 1977. Descubriunos, tamén, todos os significados que encerra o título: as terras raras que son o reclamo da compañía mineira, a terra rara que pode ser a adolescencia que vive Xo ou o "enterrar á rara" que fai unha comunidade cando alguén se atreve a alzar a voz e a defender algo diferente do diñeiro fácil.

A nós do libro gustounos moito o empoderamento das mulleres, elas son as que moven o mundo: Xo loitando contra un xigante, a súa nai turrando dunha casa e dunha explotación gandeira, Camiño, unha bióloga apaixoada que se adentra no profundo dos bosques para descubrir especies autóctonas a piques de extinguirse ou Antía, a médica que trata a Xo cunha empatía que lle devolve a seguridade.

Ademais, podemos ver En terra rara como unha novela de aprendizaxe. Xo, a punto de cumprir os dezaoito anos, consegue coa súa decisión gañar a maioría de idade, non só física, senón tamén moral. A súa protesta é unha proba iniciática, coma as que en outras sociedades se lles esixía aos varóns para ser admitidos no mundo dos adultos. Xo, ademais de conseguir esa maioría de idade plena, é unha heroína que logra unha fazaña porque consegue un obxectivo, pero que tamén se coñecerá mellor a si mesma e comprederá mellor o mundo no que vive.

Pero por riba de todo, o que nos transmitiu Xosé de Cea é a necesidade de defender a nosa terra da barbarie que pretende destruír o noso enterno por unha présa de cartos, que son pan para hoxe e fame para mañá. A necesidade, tamén, de defender e preservar o noso para non esquecer quen somos.

ADEUS A LOLA FONDEVILA

 

Hoxe dixemos adeus a Lola Fondevilla e é a primeira vez que despedimos a unha Papalibros.

Lola formaba parte do club de lectura de adultos dende hai varios anos. Lola fora mestra, incluso dalgunha Papalibros adulta, os libros eran parte da súa vida. Lola irradiaba paixón pola lectura, pero tamén irradiaba paz e paixón pola vida, que é do que falan os libros.

Mentres tivo saúde non faltou a ningunha xuntanza, está en todas as nosas fotos, non quería perder ningunha oportunidade de compartir todo aquilo que os libros lle transmitían, tanto con nós como coas escritoras e escritores convidados. Era a máis veterana do grupo, pero apuntábase a un bombardeo, mesmo non faltou ao encontro con Xabier Quiroga na Ribeira Sacra, con andaina incluída.

Para todos nós foi unha sorte atopar a Lola, poder disfrutar do seu agarimo, das súas palabras e da dozura da súa mirada. Era imposible non querela. Dalgún xeito Lola seguirá presente en nós nos libros que leamos. A ela lle dedicaremos a nosa próxima xuntanza en xaneiro, cando comentemos Martes con mi viejo profesor, de Mitch Albom, un libro que nos ensina a aceptar a morte.

Ata sempre, Lola, que a terra te sexa leve.

XA TES O TEU CARNÉ DE PAPALIBROS?

 Por se alguén o esqueceu, seguimos o carné de Papalibros segue funcionando. Tes que pedilo na biblioteca, cubrir os teus datos e no reverso cubrir ata seis lecturas non obrigatorias das que darás conta por escrito ou oralmente a Susana Losada, a coordinadora do Club de lectura, o algunha das/os profes de lingua, que selarán cada un deses libros. Por cada carné completado recibirás un vale de 10 € para gastar en varios establecementos da vila de Melide. Podes conseguir ate cinco vales por cada curso académico.

A primeira en estrear esta nova tempada de carnés foi Eva Vázquez Castro, que sempre presenta un resumos impecables e moi ben redactados das súa lecturas. Parabéns, Eva!

ARRINCAMOS UN NOVO CURSO

Por fin arricamos este novo curso, desta vez un pouco máis tarde do habitual, pero con moitas ganas, sobre todo no club de benxamíns, no que tivemso que facer dous grupos que pasan dos 20 rapaces e rapazas cada un. Como novidade, este curso contamos coa axuda e bo facer de Sylvia Cea, profe de lingua galega, e Cristina Conde, profe de lingua española, antiga alumna do IES de Melide e, sobre todo, antiga Papalibros. Neste club imos facer lecturas compartidas, e comezamos cuns relatos de medo de Anxel Fole, por coincidir as nosas reunións nas datas do Samaín.

No club de xuvenil temos menos alumnado, apenas un grupiño de dez persoas, pero xa lectoras e lectores maduros. Comezamos coa lectura de Antología, de K. Otomo, un clásico do manga que nos entusiasmou.

 No club de adultos estamos arredor de 15 persoas entre nais de exlamn@s, ex-alumn@s, profes, exprofes... Comentamos as lecturas que limos durante este verán: As malas mulleres, un marabilloso relato de Marilar Alexandre que nos dá a coñecer a situación da muller nos cárceres do século XIX e o labor de Concepción Arenal e Juana de Vega. Outro libro que limos foi Nus, de Manuel Gago, unha semi-ficción ambientada na Galicia dos anos 80 do século XX que ve xurdir o movemento nudista nos comezos do seu goberno autónómico e que non nos decepcionou, como as anteriores obras deste autor.

Agardamos poder facer reunións presenciais todo o curso e poder disfrutar dun montón de encontros e lecturas.

VOLVEMOS VERNOS!!

 Despois dun curso terrible sen poder xuntarnos fisicamente, sempre separados por grupos, por fin retomamos as nosas reunións presenciais, a provietando o bo tempo.

Así como co club de adultos fomos quen de manter o noso calendario con reunións telemáticas, cos clubs de lectura xuvenil e benxamín as reunións virtuais non funcionaron.

Agora en maio estamos a facer lecturas compartidas. En 1º de ESO estamos a ler Morning Star de X. Miranda e en 2º de ESO e con 3º e 4º leremos fragmentos de Nada de Carmen Laforet.

Contamos con moitísimo alumnado en 1º de ESO, máis de 30 lectores que fan que teñamos que desdobrar as nosas reunións en dosu grupos. Agardamos que o curso que vén continúen todas e todos estes lectores coa todas as ganas que xa demostraron neste curso, a pesares das dificultades.

OS PAPALIBROS RECITAN POESÍA

Coincidindo coa chegada da primavera, celebramos o día da poesía o 21 de marzo. Como no IES de Melide son tantas os e as poetas que nos gustaría ler, fixemos recitais nos recreos de toda esta semana de marzo. Limos poesía en galego, en castelán, en inglés, en portugués, en francés, en grego antigo, en rumano e en árabe. Clásicos como Rosalía de Castro ou Celso Emilio, recitáronse xunto con autoras e autores novos como María Lado ou Lucía Aldao. En ligua castelá escoitamos a León Felipe, Gloria Fuertes, Miguel Hernández, Lorca, Octavio Paz o Gilde Biezma...  O alumnado de 2º de BAC de literatura galega do XX incluso compuxo  fermosos caligramas que compartiu con todos nós na biblioteca.

Un dos nosos Papalibros de 2º de ESO, Jesús J. Vicente Peris, fixo un fermoso poemiña sobre a lectura, case a modo de haiku, e compartiuno con todos nós na biblioteca.

O broche de ouro da semana foi o recitado de Os Pinos, o famoso poema de Eduardo Pondal que serviu de letra ao noso himno galego, ao tempo que Lola Corzo o interpretaba en lingua de signos, mentres sonaba a versión interpretada por Lucía Pérez. Pura poesía.

AS PAPALIBROS ADULTAS TAMÉN VOLTAMOS!

 O mércores 21 de outubro tamén foi o día no que o club de adultos reanudou a súa actividade. Debido as condicións sanitarias tamén tivemos que facer dúas quendas no club de adultos, porque somos un grupo numeroso que supera as 20 persoas. A seguinte quenda de xuntanza, que tería lugar o luns 26 de outubro na non puido levarse a cabo por orde da inspección educativa, tal como explicamos máis abaixo.

Aproveitamos o verán para ler a Blanco Amor, Xente ao Lonxe e A Esmorga, que eran obras fáciles de conseguir para case todas as papalibros adultas en tempos de semiconfinamento. Nesta única sesión que poidemos celebrar con dez persoas contamos tamén coa compaña de Paco Veiga, que nos aportou datos interesantes que nos axudaron a enteder  mellor a obra de Blanco Amor.

Ambas obras desenvólvense na Auria de principios de século XX, o Ourense natal de Blanco Amor. Resulta abraiante o coñecemento exhaustivo da vila e da lingua das clases populares que amosa na Esmorga para unha persoa que levaba tantos anos na Arxentina afastado do seu país. Cibrán o Castizo narra ante un xuíz unha xornada de troula na compaña de Xan, o Bocas, e Aladio, o Milhomes, que como na traxedia grega vai reunindo todos os ingredientes para un final fatídico. Os personaxes van facendo a súa odisea polas rúas e tabernas de Auria baixo unha choiva persistente que non dá opción a que os personaxes escapen que da fatalidade, que culmina no Campo das Bestas, o basureiro da cidade, a modo de descenso aos infernos, lugar común da literatura clásica. Un relato cunha importante carga de crítica social, de denuncia dos abusos das forzas da orde, da inutilidade da xustiza, da prepotencia das clases poderosas e unha chamada de atención a diferente condición sexual de algúns, construído cunha técnica narrativa innovadora e revolucionaria no seu momento.

Xente o lonxe ofrécenos unha visión coral do Ourense de principios de século no contexto da loita do movemento obreiro. Entre os personaxes destaca como líder natural Aser, o loitador xusto, coherente e honesto, que se entrega á causa obreira, o pai do narrador, pero son realmente as mulleres os personaxes máis completos e os que moven a acción, como Evanxelina, filla de Aser, herdará os seus ideais e continuará a súa loita ou a señora Andrea, un misterioso e case máxico personaxe é quen de axudar outras mulleres sacundido o poder patriarcal e facendo xustiza á súa maneira. A diferenza dos personaxes da Esmorga, os personaxes de Xente a o lonxe son quen de construír un futuro xuntos, a pesares de estar oprimidos.

Se melloran as cousas, na preimavera faremos en Ourense o roteiro da Esmorga e faremos por visitar o belén de Baltar, na Praza de San Cosme e Damián, en plena ruta da Esmorga, que tan ben retrata a eses xentes de Auria das que fala Blanco Amor.

Aínda coas máscaras, coas restriccións e coa distancia foi unha alegría poder xuntarnos fisicamente. A próxima quedada será por vídeo-conferencia para falar da nosa próxima lectura Del color de la leche, de Nell Leyshon. Oxalá poidamos recuperar a normalidade e volver neste curso ás nosas reunións de antes. Mentres, seguimos en contacto a través dese fío máxico que son os libros.

OS PAPALIBROS VOLTAN!!

 As ganas de ler e xuntarnos son tantas que non hai virus que poda cas e cos Papalibros. Esta semana comezamos a activar os nosos clubs de lectura, que este curso serán máis por mor das condicións sanitarias que estamos a vivir.

Este mércores 21 de outubro comezamos por 1º de ESO, onde tivemos que facer dos grupos porque temos case 40 Papalibros!!! Nesta volta tocoulles aos de 1º A e D.

Despois de xantar, seguindo estritamente o protocolo COVID, e xogar un pedaciño comezamos co noso primeiro libro, o cómic Soy una matagigantes, de Joe Kelly e Ken Niimura. Se cadra este non é un libro fácila para comezar en 1º de ESO, pero xa houbo varias rapazas e rapaces que foron quen de entender un pouco a historia que se nos conta, unha historia dunha rapaza bastante rara, Barbara Thorson, que ten un martelos para matar xigantes, ten algúns problemas na escola e parece que na súa casa hai algo raro.

As rapazas e rapaces de 1º de ESO non saben como era antes a biblioteca Xaquín Yebra. Para os que xa levamos un tempo aquí e vimos a evolución da nosa biblioteca ata convertirse nun espazo cálido e acolledor, fáisenos duro vernos así, tan separados, cando sempre adoitabamos arrexuntarnos todos arredor de dúas mesas unidas. Tamén é moi moi raro ver a biblioteca colocada como un aula... pero na situación na que vivimos non nos queda outro remedio.

Aos dous días desta reunión, comunicóusenos que debido ao nivel 2 no que se atopa a provincia da Coruña, non poderemos facer este tipo de xuntanzas ata que melloren as condicións sanitarias. Mentres tanto, aproveitaremos para ir organizando o resto de grupos para cando poidamos volver xuntarnos. E por suposto aproveitaremos para ir lendo moitos libros na casa e nos recreos!

#Papalibros_confinad@s. FELIZ VERÁN CHEO DE LECTURAS!!

Se a lectura foi unha das nosas táboas de salvación durante o confinamento, agora, nesta "nova normalidade", segue sendo o alimento fundamental de tod@ Papalibros. Aínda que non veñas ao centro, non deixes de facer o teu pedido de libros para o verán, terémolo listo na nosa biblioteca para cando veñas polo boletín de notas ou cando poidas pasar por el.

Cubre o seguinte formulario:

Aproveitamos a ocasión para facer un repaso das lecturas lidas neste curso 2019-2020, que por mor do confinamento forn menos quenoutros anos:

Club de Benxamíns:

La mazmora. Corazón de pato, cómic de J. Sfar e Trondheim
Revolución Detrito, Xosé de Cea
Houdini: el rey de las esposas, de Jason Lutes e Nick Bertozzi


Club de Xuvenil
Revolución Detrito, Xosé de Cea
Izan o da saca, Xabier Quiroga
El arte de volar, A. Altarriba e Kim
Arctic-Nation, cómic da serie Blacksad, Juan Díaz Canales e Juanjo Guarnido


Club de Adultos
Seique, Susana Aríns
Cuatro hermanas, Jetta Carleton
Todo canto fomos, de Xosé Monteagudo
Sen piedade, de Pedro Feijóo
Presas fáciles, de Miguelanxo Prado
Patria, de F. Aramburu

#Papalibros_confinad@s: Patria, de Fernando Aramburu

No Club de adultos animámonos a reunirnos por Webex para falar de Patria, de Fernando Aramburu, a nosa última lectura antes do confinamento. A reunión estaba prevista inicialmente para o 25 de marzo e, querendo ser positiv@s, pensamos que estes dous meses de retraso fixérennos asentar un pouco máis a lectura.
Patria afronta o conflito vasco presentándonos a dúas familias que poderían ser representantes dunha boa parte da poboación de Esukadi: unha familia vítima de ETA, e outra abertzale na que un dos seus membros é un preso da banda armada. Máis que a vítima, el Txato, e o seu posible verdugo, Joxe Mari, as figuras centrais destas familias son Bitorri, a viúva do Txato, e Miren, a nai de Joxe Mari, auténticas matriarcas, noutro tempo amigas íntimas e agora enfrontadas. Xabier, o honesto fillo de Bitorri, que vive nun pozo de tristeza do que non pode saír, Nerea, a filla que baixo unha fachada de frivolidade, intenta levar o dó á súa maneira e pasar páxina. Aránzazu, a filla de Miren, xusta, íntegra e valente que parece expiar as culpas da familia sufrindo un ictus que a deixa encarcerada nun corpo inerte. Gorka, o fillo pequeno e poeta de Miren, que consegue escapar da presión abertzale do pobo e facer a súa vida xunto ao home que ama. Joxian, o marido de Miren, que deixa que decidan por el e non tivo a valentía de seguir estando ao lado do Txato, o seu amigo da alma, cando empezou a recibir ameazas. Outros moitos personaxes pululan ao longo da novela: Guille, o marido de Aránzazu, nacionalista español, Quique, o vividor, case playboy marido de de Nerea que non se decanta claramente, pero odia a ortodoxia abertzale, o cura don Serapio bendecindo as accións violentas, as veciñas e veciños, amigos... paralizados polo medo.
Mari Pardo, que viviu no País vasco até os 20 anos axudounos a entender moitas cousas e compartiu con nós as súas vivencias do conflito. Na nosa charla chegamos a conclusión de que Patria é un relato áxil, as súas máis de 600 páxinas lense con moita facilidade. Escasean as descricións, os personaxes defínense polos seu diálogos, polas súas palabras nunha linguaxe repleta de xiros e modismos vascos. Mari, que viviu no País vasco até os 20 anos axudounos a entender moitas cousas e compartiu con nós as súas vivencias do conflito.
O autor, que escribe o libro despois do anuncio do alto ao fogo de ETA, é capaz de manter a tensión nun relato no que xa coñecemos o final tráxico e que parte en busca dunha explicación que permita entender os feitos e dunha reconcilación que finalmente lógrase. Non só se denuncia a violencia que sofren as vítimas, senón tamén o ostracismo ao que se condena ás súas familias, o turbio papel da igrexa ou de algúns curas, a violencia empregada polas forzas da orde en comisarías e prisións, a manipulación dos militantes máis novos pola banda armada... E despois de todo isto xorde a pregunta, son sólo vítimas de ETA os e as que sufriron a súa violencia directa ou tamén todas aquelas persoas que sacrificaron as súas vidas e os seus soños por unha idea de patria falsa e excluínte que lles venderon?.

#Papalibros_confinad@s. Celebramos o día do libro.

Está claro que a lectura é unha das nosas mellores aliadas para levar o confinamento. Así celebramos o día do libro @s Papalibros. Veña, Papalibros, animádevos e mandade as vosas fotos! Sempre é o día do libro!!

Pila de libros de Noa Varela Pardo, de 4º de ESO

Lúa Varela Pardo, de 1º de ESO con algúns dos seus libros favoritos

Icía García Carregal, de 3º de ESO xuntou un montón novelas e os seus mangas favoritos

Carmen Vicente, de 3º de ESO, escolleu A todos los chicos de los que me enamoré de Jenny Han

María Fuciños, de 2º de BAC, De catro a catro, de Manuel Antonio, todo un clásico da poesía galega na preciosa edición de El Patito Editorial, ilustrado por Pablo Otero

#Papalibros_confinad@s

Con esta especie de hahstag, #Papalibros_confinad@s, @s Papalibros estamos intentando compartir as nosas lecturas durante o confinamento facendo vídeos moi curtiños, de menos de dous minutos nos que despois de presentarnos, comentamos como nos axuda a lectura no confinamento e falamos dun libro.
No club de adultos animámonos e, aínda que moitas non controlamos moito de imaxe, si que conseguimos comunicar o que nos aporta a lectura, que é o que importa. Veña, a que agardades @s máis nov@s?

LECTURAS PARA PASAR O CONFINAMENTO

A estas alturas, cando xa levamos preto de tres semanas confinad@s non imos a pararnos aquí a definir esta situación tan anómala que podería ser unha distopía. Xa tivemos tempo de pensar, reflexionar e calquera cousa que digamos vai ser unha repetición.

O que si que está claro é que a lectura é unha desas táboas de salvación para poder pasar o confinamento. Con ela podemos saír as rúas, subir montes, surcar mares, atravesar selvas ou desertos... en fin, viaxar sen límite sen saír da casa.

Aproveitemos que estes días hai un montón de editoriais e portais nos que podemos descargar libros. Deixámosvos aquí unha ligazón da editorial Astiberri para descargar gratuitamente un cómic con 17 relatos moi recomendables para poder ler cómodamente en PDF nas nosas casas:

https://www.astiberri.com/products/lecturas-a-domicilio-libro-verde

E agora deixámosvos recomendacións lectoras dunha das nosas youtubeiras favoritas, Nubes Baixo Ti. 

ENCONTRO CON POETAS DA TERRA MELIDE... E MÁIS ALÁ

A semana pasada no club de adultos tivemos a sorte de contar coa presenza de Antom Laia, poeta melidense, e Teresa Ramiro, poeta da ría do Burgo, para falar dos seus respectivos libros No Cinzel Livre das Securas e Fundido a negro.
O noso encontro foi máis ben un recital poético que arrincou co potente son da buguina que soprou Teresa, introducíndonos de cheo no seu universo poético no que o mar é omnipresente, así arrinca tamén Fundido a negro: "Entre os dedos/ unha espiral de salitre/ na boca/ doídos silencios/ no ar o bruar da buguina".
Evocacións de lugares mariños, infancia e saudade dun pasado, presenza da morte, de sombras... a poesía do cotiá, da vida mesma, o compromiso que impera tamén na poesía de Antom Laia e, común aos dous poemarios, a presenza de mulleres poderosas, empoderadas "E elas, soinhas e balteiras, Marias comunais/de maôs e vigor, escano a escano, tras escano:/ resistirom,/ termaron,/ rebelarom/ para verter nos horizontes-passo a passo-/ umha trave de ouro e dignidade..."
Unha xornada estupenda para o noso club de aldultos, que andaba un pouco falto de poesía.

REVOLUCIÓN DETRITO CON XOSÉ DE CEA

A pesar da súa miseria, Ticho cría nos contos de fadas. Decotío, a esperanza dos pobres ten forma de milagre, de maná caído do ceo, de fada madriña que che vén sacar das leas a golpe de variña máixica. Así e todo, crendo como cría nos contos de fadas, Ticho quedou de pedra cando topou cun trasno na mina de carbón na que traballaba.

Así comeza Revolución Detrito, a última novela de Xosé de Cea, escritor melidense con quen tivemos a sorte de compartir a nosa última sesión de club de lectura.

Revolución Detrito, que pode ser clasificada como novela distópica, discorre na República de Ocidia, un estado totalitario que recorda a demasiadas dictaduras dos nosos tempos, gobernada con man de ferro, após dun golpe de estado, por un dictador de nome rimbombante alcumado Napialatón, que tamén nos resulta extremadamente familiar. A descrición do aparato e mecanismos de poder son un déjà vu, fascismo fachendoso, ignorancia, incompetencia e cinismo. Un mundo desigual que aboca á miseria á maior parte da sociedade, un mundo do revés onde os nenos teñen que traballar para manter á súa familia. Ticho é un destes nenos que dende os oito anos deslómbase nunha mina xunto coa súa irmá Area, que traballa nun vertedoiro. O seu pai, Papá Dimas, quedou eivado sen atención de ningún tipo e súa nai, mamá Melba, supostamente emigrou para mellorar as súas vidas.

Pero o que a nós pode parecernos unha distopía é unha realidade en moitas partes do mundo. Xosé veu provisto de fotos de nenos traballando en minas e vertedoiros que poderían ser ilustracións da novela. Sen ir máis lonxe foi unha realidade no noso país até hai ben pouco. O dedicatario do libro é o pai do autor "que, con trece anos, xa traballaba picando pedra nunha canteira... tres pesetas á hora, oito horas ao día, mellor que coidar ovellas...".

O único xeito de saír deste pesadelo vai ser unha revolución artellada na clandestinidade polos disidentes do réxime e Ticho e Area, sen sabelo, van xogar un papel fundamental. O encontro de Ticho con ese trasno que se anunciaba no comezo marcará un punto de inflexión nas súas vidas. A revolución fará caer o réxime e traerá a xustiza, pero terá un alto prezo para Ticho e Area. Non é un conto de fadas perfecto.

Sen ser un conto marabilloso, esta lectura amósamos que ás veces as revolucións só son posible se cremos na maxia, se loitamos contra o imposible. Ticho é o elixido precisamente por crer nos contos marabillosos.

A hora e pico que puidemos estar con Xosé de Cea pasou voando. Non podemos facer outra cousa que recomendar este libro que, aínda que estea editado na serie xuvenil de Xerais Fóra de Xogo, parécenos moi acaído para lectoras e lectores de todas as idades. Con razón esta novela resultou finalista do XII Premio Raíña Lupa de Literatura Infantil e Xuvenil. Parabéns, Xosé, e agardamos con ansia unha nova obra.

OS PAPALIBROS VAN DE COMPRAS!

Como vén sendo costume, xa case institucionalizado, os Papalibros celebramos o comezo dun novo curso de lecturas cunha viaxe a Compostela para asistir a un espectáculo do Festival Internacional de Títeres Galicreques 2019. Como xa explicamos máis abaixo, o espectáculo foi Cronopios, a cargo de Tres Tigres Teatro, Títeres Cachirulo y Chachakün e previamente informámonos un pouco sobre Julio Cortázar e o seu mundo de cronopios, famas e esperanzas.
Pero para moitos Paplibros o mellor desta xornada forn as visitas, máis rápidas do que nos gustarían, que fixemos ás librarías Follas Novas e Alita, esta última especializada en manga e cómic.
Mercamos nas dúas libros para a biblioteca elixidos polos Papalibros. Nos dous establecementos foron moi amables con nós. En Follas Novas incluso nos agasallaron a cada un cun libriño.
Tivemos que rexistrar a toda présa as novidades mercadas e xa voaron dos andeis, pero pásate pola biblioteca, que aínda queda algo.

INAUGURAMOS O CLUB DE ADULTOS CON SUSANA S. ARÍNS

O pasado mércores 9 de outubro arrancamos o club de adultos cunha invitada de luxo, Susana Sánchez Aríns, para falarnos do seu libro Seique. Como en anteriores ocasións, cando temos unha escritora ou escritor convidado, acudiron tamén a nosa xuntanza algunhas (ávidas) lectoras do Club de xuvenil, como Omaira Vidal e María Fuciños.
Para definir este libro non podemos evitar repetir o que din as lapelas: "Seique non é un poemario, Seique  non é unha novela, Seique non é un ensaio, Seique non é unha investigación histórica, porén, Seique recolle algunha cousa de cada un deses xéneros...". Seique é un relato poético que nos mergulla na memoria e o esquecemento dun pasado familiar no que conviven vítimas con verdugos.
Ao modo dunha rapsoda, no seu sentido etimolóxico de "zurcidora de cantos", a autora vai cosendo triscos de conversas que escoita na casa e fóra dela, triscos de historias que non están nos arquivos porque aínda que "a história a escrevem os vencedores, mas também é certo que a inescrevem", os paseos, as execucións, os expolios, a  múltiples formas de represión... no ficaron por escrito.
Susana S. Aríns ten a valentía de tratar de reconstruír a historia dun seu tío que foi un temido represor da zona do Salnés, unha persoa ruín que era malo tamén de portas para adentro. Ao longo do libro repétese a modo de coro de traxedia grega "Se foi así de malo cos seus, como sería cos de fóra". Ten a valentía de reabrir feridas para tratar de sandarlas, de seguir adiante a pesares do medo de que o pus da ferida alcance aos que aínda están vivos e medraron "com a sensaçao de que seu pai pôde ser culpável de algum tipo de delito ou de que pôde ter un comportamento similar ao dos repressores."
As case tres horas que estivemos con Susana pasaron voando. Apenas nos chegou o tempo para falar do libro, da memoria e desmemoria histórica, das vítimas. Coñecimos primicias da segunda edición de Seique como historias engadidas do tío Manuel, un magnífico cadro xenealóxico a cargo da ilustradora Rosa Herraiz Cabanas e as fotografías familiares que compartiu connosco Susana.
Onte enterámonos de que a súa tradución ao castelán Dicen acaba de gañar o premio ao "Mejor libro del año" na categoría de ficción que concede o Gremio de Libreros de Madrid. Merecidísimo, parabéns, Susana, agardamos con ansia ese roteiro prometido e esa 2ª edición que ten que estar a puntiño de saír.

INAUGURAMOS NOVA TEMPADA

O pasado mércores 9 comezamos as nosas sesións de Papalibros cos máis novos, o club de Benxamíns, ao que pertencen as rapazas e rapaces de 1º e 2º de ESO. A moitos xa lles tardaba e levaban varios inquedos polos corredores, atrás da coordinadora para que dese xa o pistoletazo de saída.

Foi unha reunión intensa na que repartimos as nosas (chulísimas) bolsas promocionais e carnés de Papalibros a todos os novos, recollimos fichas de inscrición e autorizacións e planificamos a nosa primeira saída, asistencia ao espectáculo Cronopios, dentro do Festival Galicreques 2019, que xa ven sendo un clásico co que soemos inaugurar a nosa temporada.

Para poder entender mellor o espectáculo que imos ver, explicamos quen foi Julio Cortázar e limos o conto Comercio do seu libro Historias de Cronopios y famas.

Nesta reunión, Jacobo Vaamonde, que acaba de incorporarse ao nos club, falounos do seu libro, Jacobo y su mundo, e da súa canle de YouTube. Tamén nos contou como conseguiu publicar o seu libro e anuncionos unha presentación No Museo Terra de Melide para o sábado 26 de outubro.

E como non podería ser doutro xeito, nesta reunión repartirmos a nosa primeira lectura: La mazmorra. Zénit 1. Corazón de pato, un cómic de aventura e fantasía, que rebosa sentido do humor a cargo de L. Trondheim e L.  J. Sfar. Todas e todos a ler!!!

A FILLA DO MINOTAURO, DE MARILAR ALEIXANDRE

Este é o vídeo que Icía García Carregal presentou ao concurso Reto Lector 2019, que organiza a editorial Galaxia e que está a punto de publicar a súa resolución.
Non falaremos moito do libro, que é unha lectura moi recomendable, porque cremos que non o imos facer mellor que Icía, quen  en menos de dous minutos explica xusto o necesario e anima a calquera a lelo.
Estamos cruzando os dedos, que a sorte acompañe a Icía!!

POR FIN O AGASALLO

Xusto a tempo para despedir o club de adultos con Manuel Gago chegou un pequeno agasallo para os Papalibros: unha bolsa de tea promocional cun fermoso texto de Chimamanda Gnozi Adichie:

Leo para que me aloumiñen, leo para que me conmovan, leo para que me recorden a graza, a beleza e o amor, pero tamén a dor e a pena. E todas estas cousas importan. Todas son leccións útiles.

Agora só falta que veñades por ela e a levedes chea de libros para ler neste verán.

DESPEDIDA DO CLUB DE ADULTOS CON MANUEL GAGO

O mércores 12 de xuño despedimos o club de persoas adultas cunha compañía de luxo, Manuel Gago, que acudiu por segunda vez a noso centro para compartir con nós impresións da súa última novela, O exército de fume.
O Exército de fume desenvólvese na Galicia da postguerra, nos anos da 2ª Guerra Mundial e dá conta da conivencia entre o réxime franquista e a alemania nazi deste período. Gago, combinando maxistralemente feitos históricos con fición, cóntanos como un grupo de homes e mulleres unen as súas forzas para frear o avance do III Reich e minar a súa presenza no territorio galego, coa esperanza de que iso podería acabar co réxime de Franco.
Esta é unha novela que homenaxea aos guerrilleiros e guerrilleiras galeg@s antifranquistas, eses heroes que non triunfaron e non pasaron aos libros de historia. Tal como aclara o autor na nota final: "...en que medida o heroe só o é cando resulta vitorioso; de caer derrotado, adoita mergullarse na negrume do esquecemento". Personaxes como Ramallo, Regos, Charo, Camilo... son trasuntos de Foucellas, o Gardarríos, Chelo ou Gómez Gayoso, que aínda non están nos libros de texto.
Por outra banda está a figura do pintor Urbano Lugrís como prototipo do creador brillante atrapado pola miseria moral do franquismo, pero que tamén conseguirá ser un heroe nesta historia.
Tamén poderíamos dicir que esta é unha novela feminista xa que fala de mulleres que queren ser visibles e decidir sobre a súa propia vida, como Celia, unha das protagonistas.

Gago explicounos a xénese desta poderosa historia e ademais fíxonos reflexionar sobre algúns aspectos da nosa propia identidade: porque na cultura galega non temos heroes ou non explotamos a nosa propia historia como sucede noutras culturas?

Este foi o broche de ouro de este curso, no que limos as seguintes lecturas:

Aqueles días en que eramos malas, Inma López silva

No te olvides de recordar, cómic de Peter Kuper

Una temporada para silbar, Ivan Doig

Tú no eres como otras madres : historia de una mujer apasionada , Angelika Schrobsdorff

Austerlitz, W.G. Sebald

La Mennulara, de S. AgnelloHornby

El gatopardo, G. T. di Lampedusa

Contrato con Dios de W. Eisner.

París-Austerlitz, de R. Chirbes

El viaje, cómic de P. Baudoin.

Contrato con Dios, cómic de W. Eisner

Long Play, Lois Pérez

O exército de fume, Manuel Gago

DESPEDIDA DO CURSO EN FURELOS

Como xa vén sendo tradición dos Papalibros, esta última semana de maio, aproveitando o bo tempo, despedimos o curso no Club de Lectura.
O luns a mediodía tocoulle ao club de xuvenil, 3º e 4º de ESO e 1º de BAC. Ao longo do ano limos en común os seguintes libros:

Replay, cómic de Jorge Zentner e David Sala

Era por Setembro, Xabier Quiroga

Paradero Desconocido, Kressmann Taylor

Contrato con Dios,  cómic de W. Eisner

A dúbida, María Reimóndez

Individualmente, as nosas lectoras e lectores leron un montón de títulos máis, que comentamos nas nosas reunións.

O mércores foi a quenda dos máis pequenos, o club de benxamíns de 1º e 2º de ESO. Neste club houbo moita lectura individual ou en pequenos grupos. Devorouse moito manga, que xa non poñemos neste listado, porque non daríamos abasto. En común tentamos ler os seguintes títulos:

Kafka y la muñeca viajera, de Jordi Sierra y Fabra

Soy una matagigantes, cómic de J. Kelly
O corazón de Xúpiter, Ledicia Costas

Cairo Branco, Jack London

Danny o campeón do mundo, Roald Dahl

Temos un agasallo sorpresa para tod@s @s Papalibros, pero non consegui chegar a tempo para esta data. En breve informaremos, estade atent@s.