2015/11/28

ADEUS A XOSÉ NEIRA VILAS

Este venres 27 de novembro, xa avanzada a mañá, o alumnado de literatura galega de 2º BAC preparaba apresuradamente para proxectar nos corredores unha imaxe de Xosé Neira Vilas cun breve pé que aclaraba que o autor de Vila de Cruces nos deixara. Poderíamos escribir aquí un artigo extenso gabando as calidades do autor e da persoa que foi Neira Vilas, pero hai abondosa información na rede e nos medios. Aquí e agora gustaríanos, gustaríame, facer unha breve reflexión, xa a título persoal, do que supuxo Memorias dun neno labrego para aqueles que nacimos nos anos 60 do pasado século e nos botamos a ler nos 70.
Non me lembro con exactitude cal foi o primeiro libro, libro-libro, refírome, que lin en castelán, pero si me lembro que o primeiro libro que lin en galego era Memorias dun neno labrego, lectura obrigatoria, se mal non recordo, naquel 1º de BUP no que eu tería uns catorce anos. A lectura non fora fácil porque o vocabulario era complicado e non tiñamos dicionarios axeitados. A miña foi a primeira promoción que estudara lingua galega no instituto. Daquela o material didáctico estaba por facer, había un único libro de texto e non gardo na memoria literatura xuvenil en galego a non ser unha tradución do Principiño, que por fortuna tiña na casa, e que por moito debuxiño que tivese non acababa de convencerme... (quen dixo que esta era unha lectura para nenos?).
Cando conseguín ir superando as dificultades do léxico e avanzando a novela, descubrinme igual de prendida que con outros libros que lera, xa non era capaz de parar até saber se habería xustiza para Balbino, odiaba a Manolito, sentíame resarcida cando lle guindara a pedra e choraba de carraxe cando seu pai o castigara brutalmente.
Parafraseando a Carlos Negro, eu nunca fóra nena de aldea, máis a aldea entrou en min non só a través da casa dos avós paternos, na aldea de Cabeza de Vaca, en Ourense, senón tamén a través dos libros da Triloxía do neno de Neira Vilas. Con el descubrín a historia da xente humilde do meu país, que ás veces non é a que se conta nos libros de texto, unha historia de asoballamentos, inxustizas e desigualdades, pero cun ingrediente novo, a dignidade que Neira Vilas lle devolvía a aldea.
Voltei a mirar para o río e a comparalo cao vida. Coa vida de todos. A da xente que facía a labra, a dos que estaban lonxe, ou navegando, ou aínda non nasceran. ¡Que procesión inmensa é o mundo! Que feira, onde a todas horas chegan uns e outros vanse.
Memorias dun neno labrego
Grazas polas túas lecturas, Xosé, por facernos máis agradable este río da vida.

Ningún comentario: